Szczur śniady (Rattus rattus) – gatunek ssaka należącego do rodziny myszowatych z rodzaju szczur ów.

Szczur ten jest nieco mniejszy od szczura wędrownego, długość ciała 16-25 cm, ogona 15-25 cm, masa ciała 150-250 g. Ubarwienie sierści zwykle szarobrunatne, brunatnoczarne, ale u różnych osobników występuje duża zmienność ubarwienia- od szarego poprzez różne barwy pośrednie aż do czarnego, ogon pokryty łuskami i rzadkim owłosieniem, uszy dosyć duże, cienkie i prawie nagie, pysk ostro zakończony. Spodnia część ciała jest jaśniejsza.  Od szczura wędrownego różni się większymi uszami i dłuższym ogonem.

Pierwotnie prawdopodobnie zamieszkiwał południowo-wschodnią Azję, gdzie prowadził nadrzewny tryb życia. Rozprzestrzeniony na całym niemal świecie, głównie w ludzkich osiedlach, częsty na statkach i magazynach portowych- zmora żeglarzy. W Polsce występuje na nielicznych stanowiskach w dorzeczu Odry i w niektórych portach na wybrzeżu Bałtyku, ale jego zasięg nie jest dokładnie znany. W ostatnich latach jego liczebnośc znacznie spadła – jego możliwość przystosowawcza okazała się niższa niż szczura wędrownego, który to właśnie wpłynął na zmniejszenie liczebności tego gatunku.

Jest to typowy gatunek synantropiczny. Przebywa wyłącznie w pobliży siedzib ludzkich, gdzie zasiedla magazyny zbożowe, piwnice, poddasza, strychy, hale targowe etc. Zwykle zajmuje wyższe kondygnacje budynków niż szczur wędrowny. Potrafi wspinać się po murach, można go spotkać w miejscach wydawałoby się mało prawdopodobnych. W miejscach, gdzie nie jest płoszony, wykazuje aktywność całodobową. Jest wszystkożerny i mało wybredny pod względem odżywiania.
Rozmnaża się bardzo szybko. Okres rozrodczy trwa cały rok. Ciąża trwa od 20 do 24 dni, w jednym miocie samica rodzi od 3 do 15 młodych. W ciągu roku daje od 2 do 6 miotów. Młode rodzą się ślepe, oczy otwierają po kilkunastu dniach, a dojrzałość płciową osiągają po 3 - 6 miesiącach. Szczur śniady dożywa do 4 lat. Żyje w stadach.
Jest gatunkiem bardzo szkodliwym z punktu widzenia człowieka,  tak samo jak szczur wędrowny wyrządza duże szkody gospodarcze (niszczy żywność, przegryza instalacje elektryczne i inne, niszczy meble itd.).Nie podlega ochronie. Jest w Polsce, podobnie, jak szczur wędrowny gatunkiem ustawowo tępionym.